Dende hai décadas, especialmente a partir do ano 2010, obsérvase na lingua galega unha notable diminución de falantes e, polo tanto, ámbitos de uso, situacións que se retroalimentan e resultan nas cifras máis preocupantes ata agora rexistradas. Unha Lei de Normalización Lingüística ineficiente nos seus postulados, a perda de medios de comunicación en galego ou o progresivo deterioro da conciencia dos falantes son algúns dos motivos destes resultados.

Polo tanto, que se debe facer para frear o decaemento do idioma? Eis a cuestión de non tan difícil resposta: intervención institucional. É precisa a posta en marcha de plans que amparen o dereito a uso do galego e promovan a súa transmisión xeracional. Debe impulsarse dende a política un proxecto de normalización que deteña o proceso de substitución lingüística, acelerado en particular nas últimas décadas.

Zaire Vidal e Sonia Muñiz co doutor Martín Vidal.

O persoal de sanidade é unha parte fundamental da sociedade, como quedou demostrado nesta pandemia. Hoxe imos coñecer a Martín Vidal, un médico pobrense, que destacou nos seus estudos e actualmente traballa como internista nun centro hospitalario da Coruña.

O porco de pé é unha obra literaria de Vicente Risco que, despois de case un século, acaba de ser adaptada ao teatro por Pepe Sendón e posta en escena por Producións Excéntricas baixo a dirección de Quico Cadaval, como se puido ver no auditorio de Rianxo o pasado sábado 30 de abril.

 Cun culto e fino sentido do humor esta obra cóntanos a historia de don Celidonio, un porco que ao ser vestido como un home rico comezou a andar e a portarse como tal, alcanzando a súa posición social por casar cunha muller adiñeirada. Aparecen outros personaxes como o xastre, que é o verdadeiro mago responsable da transformación de porco a home; a filla de Don Celidonio, que abandonará o intelectual Doutor Alveiros deixándose engaiolar polo vampiro-conde; a súa muller, que é quen realmente dirixe a vida de todos… E algúns outros secundarios que teñen a súa propia caracterización e protagonismo, sendo interpretados todos eles por só tres actores sobre o escenario.

 En realidade a obra é unha sátira social que denuncia que calquera con ansia de poder e sen máis intelixencia que a dun porco pode chegar a alcalde. É dicir, critícase por riba de todo o triunfo dos cartos fronte á intelixencia. As comparacións, as metáforas, a ironía son incriblemente enxeñosas. A obra fai rir e reflexionar, mesmo a quen non coñece a novela de Risco.

Ábrese a cortina e aparece Quico Cadaval. Só que non hai cortina e estamos no salón de actos do IES Félix Muriel, a 19 de abril de 2022. O obxectivo: unha masterclass sobre o teatro actual. O resultado: O mesmo, pero en verso libre. O alumnado non tarda en recoñecer ó interventor como visitante do mundo das artes varias, sexa polo seu parecer compatible coa docencia de Educación Plástica e Audiovisual, ou a forma de atar o pelo para que “non escapen as ideas”.

O ver e o ser visto. O terror e o humor. Resulta que na vida coma no teatro, fan falta dúas caras para facer a moeda. En efecto, non existe a risa de nada. Por iso, quen máis desfruta é quen logra “verse a si mesmo na careta deforme do teatro”. O escenario é un espello delator onde debemos recoñecernos, o cal foi difícil para o público galego cada vez que os textos entraron polo sueste. 

Descubrir quen se agocha detrás dunha canle de Youtube non é nada sinxelo, por iso quixemos ter a oportunidade de coñecer máis de cerca a unha moza que ademais de ser rianxeira está inmersa na creación de contido na súa canle, Galiza en pé.

Vídeos na canle Galiza en pé.

Hoxe nas Xornalistas do Muriel, Claudia Gómez e Sara Tubío entrevistamos a Adriana Romero.

Foto: Noelia Fernández (no centro) coas entrevistadoras, Claudia Gómez (esquerda) e Sara Tubío (dereita).

A xuventude rianxeira ven pisando forte, unha mostra disto son os galardóns que recentemente gañou unha alumna do Félix Muriel. Por unha banda poñendo voz a Rosalía e por outra cun dos seus relatos curtos. Para os que aínda non a coñecedes, hoxe entevistamos a Noelia Fernández.

Noelia Fernández (terceira pola dereita) xusto ao resto de alumnado galardoado no IES Eusebio da Garda da Coruña.

“Este centro é o que é hoxe polo equipo de normalización”. Sofía Rama.