A súa capital é Varsovia. Outras cidades importantes son: Åódź, Cracovia WrocÅ‚aw, PoznaÅ„, GdaÅ„sk, Szczecin, Bydgoszcz, Katowice e Lublin.
A súa moeda é o zloty.
Dende o ano 2004 pertence á Unión Europea.

TERRITORIO

Aínda que nos mapas Polonia aparece como una chaira ininterrompida, o país ten una diversidade fisiográfica considerable. A altitude do país ten un promedio de 175 m que podemos considerar baixo si o comparamos co continente europeo, que é de 290 m; sen embargo, alcánzanse alturas de 2.499 m na cima dos montes Rysy e de 2.655 m nos montes Tatra e tan baixas como 1,8 m por debaixo do nivel do mar no delta do Vístula, no norte. Existe un marcado contraste entre as dúas terceiras partes do norte do país e a zona meridional restante.
A zona norte é una vasta rexión de chairas e colinas de pouca altura, dividida nas terras baixas do centro de Polonia, as colinas do Báltico e a chaira costeira. Una serie de vales alongados e pouco profundos atravesan as terras baixas centrais; ó norte encontrase a rexión das colinas do Báltico, salpicada de pequenas elevacións e lagos. Unha zona costeira de terras baixas, entre 40 e 100 km de anchura, discorre case pola totalidade da costa do mar Báltico, que con 491 km de lonxitude, é moi suave e regular, a excepción da baía de Pomerania no oeste e o golfo de Danzig (GdaÅ„sk) no leste. O tercio sur de Polonia está formado por varias zonas elevadas adxacentes. Ó sur, o sistema dos Cárpatos occidentais, que comprende os montes Tatra e Beskides, conten as maiores elevacións do país; no suroeste, os Sudetes, que Polonia comparte coa veciña República Checa, alcanzan unha altura máxima de 1.603 m.
As concas dos ríos Vístula e Oder drenan case todo o territorio septentrional polaco ata o mar Báltico; os restantes ríos do país tamén desembocan no Báltico. Polonia ten uns 9.300 lagos cunha superficie media superior a unha hectárea nas rexións das colinas do Báltico e na chaira costeira. Dous lagos, Sniardwy (Spirding) e Mamry (Mauer), superan os 100 km2 de superficie. Polonia ten 120 embalses, que se sitúan principalmente nas colinas do Báltico e nas montañas do sur, aínda que moitos están moi contaminados. Os ríos Vístula, Bobr, Nida, Wislok e Bug Occidental, así como o mar Báltico, están entre os principais sistemas que sofren dende fai anos os efectos dos vertidos industriais e desperdicios domésticos sen tratar; os esforzos que se levan a cabo intentan mellorar a filtración e o tratamento dos vertidos, pero a metade das fábricas de Polonia e un 40% das cidades non dispoñen de sistemas de depuración e filtración.

TERRAS altas e craras da Lucenza
onde se ollan cerca as serras lonxanas!

Voan as aigas cas áas abertas
levando a sombra polas penas brancas
i as erbas douradas e sanguiñentas.

Eu son esto que vexo e que me vei:
………………………………………………………
Cebreiro! Faro! Iribio! Cervantes!
Ancares!
Capeloso!
Montouto! Rebolo!
Cumes mouros do Courel!
Serras longas
De Oencia e Val di Orras!

O cor
preso no silencio antergo dos tesos
sólo sinte a presencia do sol…
Inmensidade da terra i o ceo!

COUSOS do lobo!
Caborcos do xabarín!
Eidos solos
onde ningués foi nin ha d´ir!

O lobo! Os ollos o lombo do lobo!

Baixa o lobo polo ollo do bosco
movendo nas flairas dos teixos
ruxindo na folla dos carreiros
en busca da vagoada máis sola e máis medosa…

Rastrexa
párase e venta
finca a pouta ergue a testa e oula cara o ceo
con toda a sombra da noite na boca.

OS soños negros i os xeitos broucos da noite
nun emboltoiro polos carreiros do monte.

VEO o tempo dos bullós
e de porse tral´o lume.
Polo alentó e polo fume
hase indilgar de nós…

NEVA venta e fai fume.
vense a xentre tralo lume
i axóugase toda encol
ó cariño do remol.

Fora riba do lousado
óllase por un furado
nevar a copo tendido
e logo a entretecido…

CHEGA a hora d´irse á cama.
O lume xa non dá fume
nin chama.
Tras tantas cousas contadas
van indo acabadas
as ganas de falar.
O ollo do lume
xunta nunha as miradas…

………………………………

Queda a brasa das ragoadas
amontoada no lar.

FIANDEIRA namorada
que fías dertralo lume
cos ollos plostos nas chamas
roxiñas brancas i azules.

fiandeiriña que fías nas noites do longo inverno
as liñas máis delgadiñas
co fío do pensamento.

Cai a neve que fora
riba dos teitos calada
mentras ti fías e soñas
nunha cousiña lonxana…

-FIANDEIRIÑA delgada
Sempre metida a fiar
Sempre a fiar e soñar
Para logo non ser nada.

-Para logo non ser nada
Eso inda está por ver
E pois cas frebas do liño
Ó torcelas de camiño
Algo se ha de prender.
-Algo se ha de prender
I afé que tiñas razón
Que eu estábache mirando
Sin deñar que encantenón
Íbame indo namorando.

1954

Uxío Novoneyra naceu en Parada de Moreda, Courel, en 1930, fillo dunha familia de labregos. Esta terra será o principal referente físico para os seus versos, ofrecendo unha anovadora visión da paisaxe dentro da literatura galega. No ano 1955 deu ao prelo Os eidos, poemario con que comeza un ciclo poético que retomará con Os eidos 2. Letanía de Galicia e outros poemas (1974). Nos comezos da década de 80, o poeta principia a recompilar e depurar o seu ciclo courelán, dando a lume Os eidos. Libro do Courel (1981), que terá diversas reedicións. No ano 1983 afíncase definitivamente en Santiago, cidade desde a cal exerceu como presidente da Asociación de Escritores en Lingua Galega, até a súa morte no ano 1999.

Publica Poemas caligráficos en 1979, nunha edición prologada e ilustrada por Reimundo Patiño, con textos vinculados a unha vangarda pictórica organizada arredor do grupo Brais Pinto. Xa na segunda metade desa década comeza cunha recompilación temática da súa produción poética completa. Así, en Muller pra lonxe (1987), reuniu os poemas paixonais e amorosos, e dous anos máis tarde, en Do Courel a Compostela 1956-1986, os de temática política, que irán acompañados dunha antoloxía crítica. En 1994, logo de varios anos de silencio editorial, editou Poemas de doada certeza i este brillo premido entre as pálpebras. En 1998 publicou Betanzos: Poema dos Caneiros e Estampas.

Nos seus textos, Novoneyra explicita o seu compromiso nacionalista e marxista (especialmente na época en que estes temas son protagónicos na literatura galega), sen deixar de preocuparse en ningún momento pola forma poética e mais pola linguaxe, pesquisando na materia lírica até conseguir o mellor resultado visual e —sobre todo— sonoro para os textos (botando man para tal efecto de diversos recursos como o fonosimbolismo, a utilización de dialectalismos e vulgarismos, os silencios, o simbolismo gráfico, etc) .

Alumnado e profesorado do noso IES participou na rolda de prensa celebrada pola Coordinadora de ENDL do Barbanza, da que formamos parte. A nosa compañeira de 2º de Bacharelato Esther Dominguez e mais outra rapaza do IES Leiliadoura falaron representando ao alumnado da comarca, compartiron mesa co presidente da CENDL e con dúas nais.

Por terceiro ano consecutivo o ENDL do IES “Félix Muriel” de Rianxo consigue un recoñecemento ao seu traballo co premio de Innovación en Normalización Lingüística

Os sete centros galardoados deste ano foron o CEIP Aguiño, de Ribeira, por Mar de mulleres asolagadas; o CEIP A Gándara, de Carballo, co proxecto Mergullados nos mares da palabra; o CEIP A Pedra, de Bueu, polo traballo Galegos e galegas de aquí e acolá; o CEIP Bergantiños, de Carballo, que se presentaron con Casas de aquí e acolá; o CEIP Quintela, de Moaña, por En galego pola rede; o IES Menéndez Pidal, da Coruña, polo proxecto A aldea global: Galicia é máis Galicia cando é todos os mundos; e finalmente, o IES Sardiñeira, tamén da Coruña, premiado por LinguaTIC@s.

Debido á calidade e á cantidade de proxectos presentados este ano, concedéronse un total de catro accésits. Estes recoñecementos foron para o IES Félix Muriel, de Rianxo, polo traballo Abrindo portas en galego; para o IES Perdouro, de Burela, que presentou o proxecto Dinamización Lingüística de Burela; para o IES Rodeira, de Cangas, que fixo Vivir en galego. Queremos. Podemos; e mais para o IES Porto do Son, de Porto do Son, polo traballo 2010. Vinte dez.

Anxo Lorenzo, secretario xeral de Política Lingüística, e José Luis Mira, director xeral de Educación, Formación Profesional e Innovación Educativa, destacaron tanto a calidade dos proxectos deste ano coma o número de traballos presentados, un total de 68, o que supuxo un aumento do 340% respecto da media dos anos anteriores, situada en 20 proxectos.

Lorenzo salientou "os contidos que o xurado considerou especialmente interesantes", que foron a introdución do audiovisual nas aulas, o achegamento ás novas tecnoloxías, a aproximación á lingua galega en todas as manifestacións posibles e a posta en valor do multilingüismo. Así mesmo, o responsable de Política Lingüística recordou que os proxectos para fomentar a lingua galega, que parten principalmente dos equipos de normalización e dinamización lingüística, constitúen "actividades que teñen que ver con toda a comunidade educativa".

Pola súa parte, José Luis Mira puxo en valor o traballo dos centros educativos e destacou "a necesidade de mellorar a competencia lingüística dos alumnos, que debe implicar a todo o profesorado, axente clave deste proceso e peza angular do proceso educativo".

O 17 de novembro fomos ao teatro a Santiago de Compostela a ver unha obra de teatro en inglés titulada “Pygmalion”, que trataba sobre como unha vendedora de flores se converteu nunha estrela, grazas a unha aposta duns profesores de canto. Tanto as semanas anteriores como as semanas posteriores á representación fixemos diversas actividades sobre esta– escoitamos cancións, relacionamos adxectivos, completamos conversas, escenas e cancións, e outras moitas cousas máis—todo co fin de podermos entender mellor o texto da representación. En xeral a obra estivo ben e esperamos facer máis saídas.