“Este vaise e aquel vaise, e todos, todos se van.”

Rosalía de Castro, Follas Novas.

Á lúa, 23 de decembro de 1939
Que alegría descubrirche hoxe neste ceo escuro. Despois de tantos días de choiva, as nubes grises fixéronche un oco e aí estás, redonda e luminosa, bañando os meus desacougos coa túa luz, igual que fixeches aquela última noite que pasei na miña casa do Courel, a véspera da viaxe que me levaría ata un país lonxano.
Véxote máis pálida, quizais tamén che afecte esta choiva fría que me cala ata as entrañas coma un veleno. Sabes? Aquí a choiva é moi escasa. Recordo como era aló, unha caricia agarimosa sobre a miña pel en calquera mes do ano. Eduardo di que xa debería estar acostumado, que o verán xa está a piques de chegar e, como sempre acontece aquí, vén anunciado por inxentes trombas de auga. Acórdaste de Edu? Por suposto que te acordas, fáloche del en tódalas miñas cartas. Cando pola noite nos sentamos para cear sempre me explica que debo ser paciente, que non resulta doado afacerse a un novo lugar, sobre todo se é tan distinto á miña vila natal. El tamén o pasou mal ao primeiro, pero asegúrame que todo será doado mentres estemos xuntos. Eu estou seguro de que todo nos ha de ir ben, canto me tardaba abrazalo! Cando o barco chegou a porto, as miñas pernas estaban ancoradas á proa coma se quixeran fundirse, buscando entre a xente ese rostro que tanto me fai suspirar dende hai anos. Foi doado distinguilo entre tantas persoas aínda despois de tanto tempo sen velo, en parte porque era moi alto e, sobre todo, por ese horrible sombreiro verde que tanto lle gustaba levar. En canto me viu abrazouse a min e a aperta durou tanto tempo que xa non quedaba ninguén máis cando decidimos marchar. Sempre que me vén a tristeza lémbrome dese momento, sobre todo pola noite, cando me meto na cama e non podo pegar ollo. Daquela saio das sábanas e séntome ao carón da ventá, onde estás ti esperándome. Despois destes meses aquí, decátome de que só ti es sempre a mesma; semellas lonxana, pero es a mesma que me ollaba dende o ceo na vella casa de Mamá Asunción. Ten paciencia comigo, déixame contarche todas estas cousas, pois a ninguén máis lle podo contar o que me bule dentro. Contaríallo a miña nai se estivese comigo, pero xa hai un mes dende que me fun e non a vexo máis. Só podo conformarme con lembrala a todas horas. Dalgunha maneira, ti es o que me une a ela, pois quizais ela tamén estea observándote, pensando en min. Ti fas que sempre a sinta comigo. Tamén aquí. En calquera lugar do mundo onde me leve a vida.

Á lúa, 23 de marzo de 1940
Tres meses xa! Volverei algún día á miña Galicia? Quizáis volva con Edu, para darlle a miña nai todo o que acadarei aquí, que, por outro lado, espero non sexa pouco. Oxalá poida volver a vivir aqueles fríos días de inverno, co ouvido dos galos de Mamá Asunción como familiar espertador. Mentres tanto, será a miña mente quen percorra o meu fogar, nunca esquecerei nin un só dos seus recunchos, nin deixarei que Edu os esqueza! Visitarei con el o profundo monte da miña vila e os campos onde os xornaleiros dobran o lombo todos os días. Porén, debo aprender a percorrer co corpo este país que agora é meu fogar, pois quero vivir tamén o que a vida me ha ofrecer aquí, aínda que un anaco de min sempre viva en Galicia. Debo afacerme a iso que levas facendo ti dende sempre, vivir contemplándoo todo. Andarei con Eduardo polas rúas de aquí esperando que co tempo se sintan tan parte de min como os camiños de aló, que sempre vivirán no meu corazón. Aínda que aquí só sexamos estranxeiros e sempre se encarguen de lembrarmo eses señoritos de cidade para os que agora traballo, hei ser forte, como me dicía miña nai, á que sempre vexo reflexada en ti. Nunca me esquecerei de mirar cara o ceo e verte a ti, a ti e mais a ela, iluminando o lugar ao que decida ir. Sempre viredes comigo, vaia onde vaia, Lúa e Mamá.