(por Sergio Otero)

Ésta é unha pregunta que moitos galegos se fan, e que case ninguén é capaz de responder, posto que as dúas son empregadas, aceptando así que os dous termos son igualmente correctos dentro da lingua galega. Por outra parte, por qué aparecerondous termos e non se usa só Galicia ouGaliza? Poisdespois de investigar en varias páxinas con información sobre o tema, cheguei a unha conclusión que creo que da resposta a estas cuestións.
Como moita xentepensa, “Galiza”soa moito máis galego e, de feito para min é un termo que se asemella máis a nosa lingua. “Galiza” e “Galicia” proveñen da evolución da palabra “Gallaecia”, posta polos romanos fai máis de dous mil anos, e que significaba “Terra dos Galaicos”. Co paso dese tempo, a palabra foi variando adaptándose á lingua da xente, un exemplo moi claro é a evolución da cidade “Caesar Augusta” que acabou chamándose “Zaragoza” (Zara-Goza) entre outros moitos casos.
Como xa se sabe, “Gallaecia” non pasou a denominarse “Galicia” e “Galiza” nun paso, senón que tivo moitas formas distintas como foron“Gallecia”, “Gallicia”, e un dato que me chamou a atención foi a desaparición da dobre l, pasando a “Galicia” e, finalmente, “Galiza”. E por qué “Galiza”?, pois porque coma o francés, o galego tende a evolucionar suprimindo o “i” final das palabras que proveñen do latín, ao contrario do español ou o italiano.
Algo que tamén chama a atención é que o termo máis arcaico e semellante ao latín, “Galicia”, emprégase máis ca“Galiza”, ao contrario do que pasou co portugués. Isto débese principalmente a que o castelán/español colleu “Galicia” porque é máis normal na súa lingua xa que mantén o “i” do latín.
Despois de saber isto, podemos concluír que “Galicia” e “Galiza” son ambas formas correctas e pertencen ao galego, aínda que unha se empregue máis porque coincide coa forma do idioma castelán e a outra teña unha terminación máis propia do noso idioma (-za).
Aínda que esa idea pareza a axeitada, as declaracións da Real Academia Galega o 29 de marzo do 2008, contestando unha petición por parte duns académicos, que solicitaban unha aclaración a esta pregunta que tanta xente se fai, podíase ler o seguinte: «Galicia e Galiza son formas históricas lexítimas galegas no sentido filolóxico. As dúas circularon na época medieval, pero só Galicia mantivo un uso ininterrompido ao longo da historia na lingua oral». Por este motivo, podemos pensar que as dúas formas son correctas pero que só “Galicia” ten a condición de oficialidade.
Na miña opinión os dous termos son igual de correctos e creo que ambos se van manter, aínda que “Galiza” estea minorizado con respecto a “Galicia”. Persoalmente, empregarei sempre que poida “Galiza” posto que é o termo que máis me gusta dos dous xa que se asemella máis á nosa lingua e paréceme máis próximo a nós.