Carlos Piña (1º Bacharelato-A)

AS CANTIGAS AMOROSAS

Para atopar o orixe das cantigas de Amor, é necesario ollar previamente a evolución das cantigas de Amigo, coa fin de demostrar así que proveñen destas últimas e que os prexuízos culturais entre ambos tipos de composicións non teñen sentido. Se queremos conseguir isto debemos primeiro coñecer a orixe da cantiga de Amigo, dela sabemos que é común a un mesmo tipo de cantigas común a diversos pobos cunha voz feminina coma protagonista, a cal xa se desenvolvera previamente na Península Ibérica coma kharxas e que en certo modo puideron influenciar ás cantigas galego-portuguesas, xa que tratan a mesma temática e comparten algunhas características. Outro dato importante é que tanto as cantigas de Amigo coma as cantigas trobadorescas provenzais foron desenvoltas aproximadamente no mesmo tempo, pero en espazos diferentes, mais a popularización do Camiño de Santiago fixo chegar a Galiza influencias culturais doutros pobos, entre as cales destaca o lirismo provenzal, provocando así un choque entre ambas literaturas xa desenvoltas dando lugar a unha lírica galego-portuguesa que incorporaba un novo protagonista masculino típico da cançó provenzal, primeiro dialogando co eu feminino tradicional e finalmente adquirindo todo o protagonismo da cantiga, dando lugar ó que foi coñecido coma cantiga de Amor.

Finalmente podemos concluír, resumindo que, a pesar da  influencia estranxeira, tanto a cantiga de Amigo coma a de Amor teñen unha orixe común, polo que resulta absurdo asocialas a diferentes contextos sociais, e aínda máis sabendo que os mesmos autores acostumaban a compoñer ambos tipos de cantigas indistintamente.

AS CANTIGAS DE BURLAS

Se ben o nome de cantiga de escarnio e maldizer é válido, podería dar lugar ó erróneo pensamento de que ten unha intención puramente adoutrinadora, cando en realidade non é así. Isto ven dado pola influencia sabida que tivo o sirventés provenzal sobre estas cantigas nosas, pois este xénero si tiña carácter adoutrinador. Aquí non podemos esquecer o importante influxo da tradición satírica autóctona máis relevante para as nosas cantigas satíricas: o Entroido. A cantiga de escarnio e maldizer, a diferenza das cantigas provenzais, buscaba meramente causar a risa no espectador burlándose dunha figura, costume ou posición determinada. É por iso que se propón a denominación de cantigas de burla para o teceiro grande subxénero da nosa Lírica Medieval, xa que esa era a finalidade última da lírica satírica galego-portuguesa, moito máis que invitar ós oíntes á reflexión mediante unha crítica seria ou tentar inducir un cambio moralizante no elemento criticado coma os trobadores provenzais acostumaban facer.

Outra evidencia do carácter burlesco da nosa lírica satírica é a ampla presenza das cantigas de maldizer fronte ás de escarnio, que non eran tan abundantes, pois estas composición non ían dirixidas a un público culto nin por escrito, senón que eran interpretadas fronte a uns espectadres nunha actuación parateatral, polo que sería posible introducir con máis facilidade a burla nun texto cunha linguaxe simple,como é o caso das cantigas de maldizer, que aparecen cheas de termos con dobre sentido; pola contra nas de escarnio, en moitas ocasións, pasaban desapercibidas as intencións orixinais do autor.