Imaxe de cabeceira
Sen categoría
Lendas con Sombras: Lendas polacas traducidas ao galego

Magdalena Duszczyk, Milena Górnicka e Zuza Anczewska

Alumnas de Galego da Universidade de Varsovia traduciron hai un par de anos unha lenda polaca ao galego e publicárona na revista da facultade de filoloxía de Varsovia, onde hai un lectorado de galego, e que nos fixeron chegar ao noso equipo.

Como preámbulo do conto traducido, comentan:

“Non foi tarefa doada atopar lendas polacas relacionadas coas sombras. Neste pobo, as sombras producen desacougo
ou mesmo temor, e quizais é por iso polo que non forman parte do maxín colectivo. Se aparecen, como ocorre nos
contos traducidos, fano de maneira inofensiva, humanizadas, e sen ter ningunha vinculación coa escuridade ou o mal, ou
mesmo a tristura, que é co que xeralmente se relacionan as sombras na literatura galega.

E esta é a lenda en galego (ao final está a versión en polaco)

A SOMBRA DE BARBARA

Despois da pérdida da súa muller querida, Barbara
Radziwiłłówna, o apesarado rei Zygmunt Augusto, aínda que
fora a súa sombra ver quería.

Nos tempos da súa infancia, miles de contos oíra, nos que as
almas dos mortos, ben pola súa propia vontade, ben esconxu-
rados por medio de artes máxicas, aos vivos se lles aparecían.
Convencido da veracidade das historias, confesoulles o seu
devezo aos seus cortesáns que por compracelo entre eles
competían. Trouxeron magos de cada recuncho do mundo e
prometeron unha gran recompensa ao home que ao rei con-
solar puidese. Un deles, Twardowski, a facer o que aos demais
lles daba medo atreveuse e prometeu ao rei mostrarlle viva a
raíña Barbara. O rei confiou nel e con impaciencia os resul-
tados esperaba. Twardowski aconselloulle que cando vira á
raíña nin un cabelo movese e sen dicir palabra permanecese.
Doutro xeito, Twardowski, da súa alma e vida, responsable
non se faría.

O rei Augusto rendiuse e, con tal de ver cumplido o seu dese-
xo, aceptou tan dura e difícil condición. Por fin, o momento
anhelado chegou e polo conxuro, das sombras apareceu a
fantasma da raíña. Polos pelos conseguiu Twardowski deter
ao rei, que xa coma un raio se levantara para ir apertar a súa
prezada fantasma, e nese xusto momento a ánima desapare-
ceu.

O CASTELO En WYSZYnA

Nun lugar chamado Wyszyna, situado a unha milla do río
Warta, entre os bosques hai un castelo. Según conta a lenda,
o rei Batory cazaba neses bosques. Alí, os aldeáns mostran
unha pedra, chamada a tumba do oso que, fai moito tempo,
matara o rei. Durante esa fabulosa caza, a filla de Melchor de
Górowo, o señor de Wyszyna, dun tiro e por falta de coidado
dos cazadores perdeu a vida. A súa sombra paséase entre as
ruínas do castelo da familia e as maleza que creceu ao redor.
É unha sombra triste pero inofensiva porque como din os
campesiños, non engana, non afoga, non molesta. Só co seus
laídos cheos de dor chama o pasado e o evoca.

——–

Versión en polaco:

Żałosny król Zygmunt August po stracie ulubionej swej
żony, Barbary Radziwiłłównej, cień jej przynajmniej oglądać
pragnął.

W wychowaniu niewieścim młodości swojej nasłuchał się
tysiącznych powieści, jak dusze osób zeszłych, lub same
dobrowolnie, lub wy wołane sztuką czarnoksięską, ukazywały
się żyjącym. O możności więc nie wątpił, chęci swej zwierzył
się dworakom ubiegającym się w staraniach zadosyć uczy-
nienia żądzy swego pana. Sprowadzono zewsząd do dworu
ludzi w sztuce czarnoksięskiej biegłych, obiecano sowitą
nagrodę, kto by dokazał tego, iżby król skutkiem swych chęci
pocieszony został. Podjął się tego Twardowski, czego inni nie
śmieli i królowę Barbarę chodzącą królowi pokazać przyrzekł.
Zawierza król przyrzeczeniu i czasu ku temu przeznaczone-
go z największą niecierpliwością oczekuje. Ostrzega tylko
Twardowski Augusta, aby w milczeniu i spokojnie siedząc na
widok ukazującej się królowej z miejsca się swego nie ruszył,
inaczej za duszę i za życie króla nie zaręcza.

Poddaje się August tak twardemu i tak trudnemu do zach-
owania warunkowi, byle dopiąć celu swych chęci. Nadeszła
pożądana chwila; wywołana z cieniów śmiertelnych zjawia
się mara. Ledwie zdołał Twardowski na miejscu króla
zatrzymać, tak żywo się porwał i chciał lubą marę uściskać,
aż wtem widmo zniknęło.

Wieś Wyszyna, położona o milę od Warty, ma zamek leżący
śród lasów. Jest podanie, że król Batory polował w tych
borach; pokazują bowiem kamień, zwany grobowiskiem
misia (niedźwiedzia) przez króla ubitego. W czasie tych
wspaniałych łowów, córka Melchiora z Górowa, ówczes-
nego dziedzica Wyszyna, wystrzałem, przez nieostrożność
polujących, życie postradała. Cień jej błąka się po rozwalina-
ch ojczystego zamku i otaczających go zaroślach. Cień smętny,
ale nieszkodliwy, bo jak mówią włościanie: nie zwodzi, nie
topi, nie przeszkadza, tylko żałosnym jękiem przeszłość
wzywa i wspomina.

 

 

O galego na Europa multilingüe



Só poden engadir comentarios os usuarios autorizados.
Se queres participar sigue as intruccións da seguinte ligazón... [Abonarse]

*
Nesta WEB utilizamos as imaxes con finalidade educativa. Se algunha delas estivera suxeita a dereitos de autor,
rogamos que vos poñades en contacto connosco para retirala de inmediato.