Elemento químico, cuxo símbolo é Rn e o número atómico 86. É o elemento máis pesado do grupo dos gases nobres ou inertes.O radon é unha emanación gasosa produto da desintegración radiactiva do radio. É moi radiactivo e desintégrase coa emisión de partículas enerxéticas alfa. Todos os seus isótopos son radiactivos con vida media curta.

Efectos do Radon sobre a saúde

O radon  preséntase na natureza principalmente en fase gasosa. Polo que, as persoas están principalmente expostas ao radon a través da respiración de aire.

Os niveis de fondo de radon no aire exterior son xeralmente bastante baixos, pero en áreas cerradas os niveis de radon no aire poden ser máis altos. Nas casas, as escolas e os edificios os niveis de radon están incrementados porque o radon entra nos edificios a través de gretas nos cementos e nos solos.

Algúns dos pozos profundos que nos transporta con auga potable tamén poden contar radon.

Sábese que a exposición a altos niveis de radon a través da respiración provoca enfermidades pulmonares. Cando se da una exposición a largo prazo o radon aumenta as posibilidades de desenvolver cancro de pulmón.

Descoñécese se o radon pode provocar efectos na saúde de outros órganos e os efectos producidos polo que se atopa na comida ou a auga potable.

Efectos ambientais do Radon

O radon ten unha vida media radiactiva do redor de catro días; isto significa que a metade  dunha cantidade dada de radon degradarase en outros compoñentes, normalmente compostos menos daniños, cada catro días.

Case medio millón de cidadáns galegos sofren niveis excesivos de concentración de gas radon, segundo o  selo de Seguridade Nuclear (CSN). A presenza de este gas nobre radiactivo en Galicia é elevado dada a composición granítica do solo da comunidade.Segundo datos do Laboratorio do Radon de Galicia expósitos en 2010 durante un curso sobre a incidencia deste gas na saúde humana, cada ano morren unha media de 336 galegos por cancro de pulmón atribuído a inhalación do radon.
Ademais, un 16,4% dos fogares galegos estaría experimentando niveis de exposición superiores ao recomendado, que son de 400 Bequerelios por metro cúbico nas casas antigas e de 200 Bq/m3 en vivendas de nova construción.
Dende o laboratorio, que pertence á Universidade de Santiago de Compostela (USC) e que actúa conxuntamente con CSN e laboratorios de Cantabria e Cataluña na elaboración do mapa español de radon, insisten na urxencia de medidas para paliar a concentración de gas nas edificacións.

INICIATIVAS CONCRETAS

Segundo o profesor Joan Miguel Barros Deus, director do centro, existen actualmente medidas efectivas que reducen a presenza do gas no interior das vivendas, aínda cando estas están situadas en zonas de risco. “Non son medidas custosas. En vivendas de nova construción, basta con instalar colectores entre o subsolo e a soleara da casa para evitar que este gas se filtre cara ás estancias superiores”, comenta Barros a Cornal.
A suízo do director de Laboratorio do Radon, non existen “escusas” para non acometer unha reforma do código técnico de edificación, como recomendou o CSN foi cinco anos. Barros móstrase convencido de que é unha cuestión de “vontade política” e de “sentido común”, cando hai tales evidencias de incidencia negativa deste gas sobre a saúde humana en Galicia. “O que pasa é que hai medo a que as construtoras interpreten as novas medidas como un sobre custo no prezo final da vivenda, no momento de especial crise da construción”, asegura Barros.

ZONAS DE ESPECIAL RISCO

Se se atende ao mapa de radon de Galicia, pódese comprobar que, dentro da comunidade, existen zonas onde o risco é especialmente alto. Estas zonas concentraríanse no súa maioría o sur da comunidade, nas provincias de Ourense e Pontevedra, onde o terreo é máis rico en formacións graníticas.
A zona de O Condado e O Ribeiro sería unha das máis significativas. Baixa Lima e Ourense teñan tamén niveis superiores ao aceptable.